با سلام خدمت همه شما خوبان خوب،اول از همه این ایام سوگواری رو به همه شیعیان و همه انسان هایی که خواهان عدالت و امر به معروف و نهی از منکر واقعی و مهدی وار هستند تسلیت می گم ،عزاداری هاتون مقبول درگاه حق ما رو دعا کنید.اینبار براتون یک مقاله خوب که زحمتش رو اعضای انجمن تعمیرکاران ایران کشیدن ،می زارم ،ارزش خوندن داره و به نوعی با خوندنش تو دستتون می یاد پاور چجوری کار می کنه.
در اینجا من به شما طرح سیم کشی منبع تغذیه رایانه های شخصی شرکت DTK معرفی میکنم. این منبع تغذیه طراحی ATX و کارایی 200 وات دارد.
منبع تغذیه ATX 200 وات کامپیوتر
تشریح مدار
در این منبع تغذیه از تراشه TL494 استفاده شده است. از این مدار مشابه در اکثر منابع تغذیه با توان خروجی 200 وات استفاده می شود.
بخش ورودی حالت انتظار منبع تغذیه
ولتاژ خط از طریق صافی های ورودی مدار C1)، R1، T1، C4، T5 )به پل یکسوساز وارد میشود. هنگامی که ولتاژ از 230 ولت به 115 ولت تغییر میدهیم، آنگاه یکسو ساز همانند یک تضعیف کننده ولتاژ عمل مینماید. مقاومتهای تابع ولتاژ Z1 و Z2 از اضافه شدن ولتاژ بر روی خط ورودی محافظت می کنند. ترمیستور NTCR1 جریان ورودی را برای شارژ خازنهای C5 و C6 محدود میکند. مقاومتهای R2 و R3 فقط وظیفه تخلیه بار الکتریکی خازنها بعد از قطع منبع تغذیه عهده دار میباشند. هنگامی که منبع تغذیه به ولتاژ خط متصل میشود، آنگاه خازنهای C5 و C6 با همدیگر در ابتدا حدود 300 ولت برق را در خود شارژ مینمایند. سپس منبع تغذیه ثانویه توسط ترانزیستور Q12 کنترل عمل را در خروجی ولتاژ خود عهده دار خواهد بود. خروجی IC3 تنظیم کننده ولتاژ 5 ولت، لازم است برای عمل سوئیچ منطقی و وضعیت “حالت انتظار” به مادربرد برود. ولتاژ ناپایدار بعدی از طریق دیود D30 به IC1 تراشه کنترل اصلی و کنترل ترانزیستور Q3 و Q4 میرود. هنگامی که منبع تغذیه اصلی در حال اجرا است، این ولتاژ ، 12 ولت مثبت خروجی را از طریق دیود D تامین مینماید.
وضعیت پاور استندبای (حالت انتظار)
در این حالت برق توسط ولتاژ مثبت در پین PS -ON از طریق مقاومت R23 از منبع تغذیه ثانویه مسدود شده است. از آنجا که این ولتاژ بوسیله ترانزیستور Q10 باز شده ، ترانزیستور Q1را نیز باز میکند، که شامل مرجع ولتاژ +5 ولت از پین 14 IC1 تا پین 4 IC1 . مدار تغییر کرده و کاملا مسدود شده است. ترانزیستورهایQ3 و Q4 باز شده و سیم پیچ ترانسفورماتور T2 کمکی، اتصال کوتاه میشود. این اتصال کوتاه از عدم ولتاژ برروی مدار منبع تغذیه ناشی میشود.هنگام وجود ولتاژ در پین 4 می توانیم حداکثر عرض پالس تحریک شده بر روی خروجی IC1 را ببینیم . صفر ولتاژ به معنای بالاترین عرض پالس است . +5 ولت مثبت بدان معنی است که پالس ناپدید شده است .
شروع اجرای منبع تغدیه
کسی که دکمه پاور بر روی کامپیوتر زا فشار می دهد . منطق مادربرد طوری است که ورودی پین PS -ON را به زمین متصل میکند. ترانزیستور Q10 بسته و ترانزیستور Q1 بعدی نیز بسته می شود.
خازن C15 شروع به شارژ خود از طریق مقاومت R15 نموده و در پین 4- IC1 ولتاژ توسط مقاومت R17 شروع میکند که به سمت صفر کاهش یابد. با توجه به این تداوم ولتاژ حداکثر عرض پالس افزایش یافته و منبع تغذیه اصلی بطور یکنواخت اجرا می گردد .
عملکرد عادی مدار
کارکرد عادی منبع تغذیه توسط IC1 کنترل میگردد. هنگامی که ترانزیستورهای Q1 و Q2 بسته است، آنگاه ترانزیستورهای Q3 و Q4 باز میشوند. زمانیکه حتی یکی از ترانزیستورهای قدرت Q1و Q2 باز میشود، آنگاه ترانزیستورهای محرک Q3 و Q4 در حالت بسته قرار میگیرند. جریان از طریق مقاومت R46 و دیود D14 به سیم پیچ T2 وارد میشود. وجود این جریان ولتاژ تحریک روی بیس ترانزیستور قدرت Q1 ناشی از باز خورد (فیدبک) مثبت بوده و ترانزیستور به سرعت به حالت اشباع میرود. هنگامیکه ضربه (محرک آنی) خاتمه یافت، آنگاه هر دو ترانزیستور تحریک شده شروع به باز شدن میکنند. پس از آن فرایند تکرار با ترانزیستور دومی است. ترانزیستور Q1 و Q2 متناوبا به انتهای سیم پیچ اولیه و به ولتاژ مثبت یا منفی متصل می شوند. جریان برق از طریق امیتر ترانزیستور( Q1کلکتور Q2) بطرف سیم پیچ سوم ترانسفورماتور T2 وارد شده و آنرا تحریک مینماید. جریان برق بعدی از میان سیم پیچ اصلی ترانسفورمر T3 و خازن C7 به مرکز مجازی ولتاژ منبع تغذیه وصل میشود.
رگولاتور ولتاژ خروجی
خروجی ولتاژهای +5ولت و +12 ولت توسط مقاومت های R25 و R26 اندازه گیری شده و خروجی آنها به سمتIC1 می رود. ولتاژهای دیگری که تثبیت شده نیستند آنها بوسیله تعدادی سیم پیچ و قطب دیود هم تراز میگردند. در خروجی راکتانس لازم برای سیم پیچ ناشی از تداخل فرکانس بالا پدید میآید. مدار ولتاژ قبل از ورود به سیم پیچ، پهنای پالس و مدت زمان سیکل را ارزیابی میکند. در خروجی بعداز دیودهای یکسوساز، یک سیم پیچ مشترک برای همه ولتاژها خروجی وجود دارد (سیم پیچ تورد زرد)
زمانیکه هدایت برق سیم پیچها با توجه به تعداد دور سیم پیچ با خروجی ولتاژها مطابقت نمود، آنگاه عملکرد سیم پیچ همانند یک ترانسفورمر، بار غیرعادی ولتاژها را جدا میکند. در یک تکرار مشترک به خطای 10درصد میزان ارزش آن میرسد. ولتاژ از ورودی رگولاتور 5 ولت مرجع (پین 14)- IC1 مرجع ولتاژ از میان مقسم ولتاژهای R24 و R19 به سمت ورودی مع*** کننده (پین 2) تقویت کننده خطا گیر میرود. از خروجی منبع تغذیه ولتاژ از میان مقسمهای R25 /R26 / R20 R21 به ورودی غیر مع*** (پین 1) وارد میشود. بازخورد(فیدبک)C1 و R18 پایداری رگولاتور ولتاژ را فراهم مینماید. ولتاژ تقویت کننده خطا بوسیله خازن،C1 ولتاژ سطح شیب رامقایسه مینماید. هنگامیکه خروجی ولتاژ کاهش یافت، آنگاه ولتاژ روی تقویت کننده خطا نیز کم میشود. زمانیکه پالس تحریک بلندتر است، ترانزیستورهای قدرت Q1 و Q2 مدت زمان زیادی در حالت باز بسر میبرند، پهنای پالس قبل از خروجی سیم پیچ بصورت شبکه ای قوی برق خروجی را افزایش میدهد. تقویت کننده خطای دومی بوسیله ولتاژ روی پین 15-IC1 مسدود میشود.
پاور گود (ولتار خوب)
ماردربرد به سیگنال پاورگود نیاز دارد. هنگامیکه خروجی ولتاژها ثابت میشوند، آنگاه سیگنال پاورگود به سمت عدد 5 ولت مثبت (لاجیک یک) میرود. پاورگود معمولا به سیگنال ریست متصل است.
ولتاژ رگوله شده 3/3 ولت مثبت
با نگاه به خروجی ولتاژ 3/3 ولت مثبت، این مدار بوسیله افت ولتاژ در روی کابلها، مدار تثبیت کننده ولتاژ اضافی را میسازد. یکی از سیمهای معین روی کانکتور برای اندازه گیری ولتاژ 3/3 ولت روی مادربرد وجود دارد(سیم نارنجی(
مدار اور ولتاژ
این مدار از ترانزیستورهایQ5 ، Q6 و بسیاری از اجزای مجزا دیگری تشکیل شده است. همه سیستم های محافظ، مدار ولتاژهای خروجی را در زمانیکه به ولتاژ بیش از حد میرسند، برق منبع تغذیه را متوقف میکنند.
به عنوان مثال، زمانیکه بوسیله خطا اتصال کوتاه در ولتاژ 5 ولت مثبت با ولتاژ 5 ولت منفی پیش میآید، آنگاه ولتاژ مثبت از میان دیود D10 و مقاومتR28 و دیود D9 به بیس ترانزیستور Q5 انتقال مییابد. این ترانزیستور باز شده و همینطور ترانزیستور Q5 نیز باز میشود. ولتاژ 5 ولت مثبت از پین شماره 14 – IC1 به سمت دیود D11 و از آنجا به پین شماره 4 -IC1 وارد شده و منبع تغذیه مسدود میگردد. فراتر از آن رفته و دوباره به بیس ترانزیستور Q6 وارد میشود. در این حالت منبع تغذیه هنوز تا زمانیکه برق ورودی خط قطع شود، در حالت مسدود باقی میماند.
متن در بعضی جاها نامفهوم و گیج کننده بود ولی بازم بسیار خوب و آموزنده و ارزشمند بود ،ممنون بابت مطالعه این مقالعه.
سلام مهندس مزگی نژاد… سال نو مبارک. إن شأءالله سال خوب و پر برکتی داشته باشید و آرزوی سلامتی و تندرستی برای شما و خانواده گرامیتان.
جناب مهندس، سه تا پاور گرین 330 وات و دو پاور 380 وات دارم که هر سه این پاور ها یک مشکل مشابه دارند…
وقتی سیم سبز و مشکی رو اتصال میدم فن شروع به کار کردن میکنه و حتی سیم بنفش هم اتصال میدم فن کار میکنه که این نشون میده IC سالم هست (طبق نوشته های پیشین شما که سیم بنفش اتصال بدیم و فن حرکت کنه آی سی IC سالم هست) … تا اینجا مشکلی نیست، ولی………
ولی تنها مشکل هر سه پاور اینه که زمان راه اندازی پاور تمام سیم ها ( سبز، زرد، قرمز،بنفش) ولتاژ 7.5 ولت خروجی دارند غیر از سیم مشکی که GND هست و ولتاژی ندارد. برای تست هم به یک مادر بورد قدیمی وصلشون کردم ولی مادربورد رو روشن نکردن ولی پاور شروع به کار میکنه… ممنون دار میشم که دقیقا چه قطعاتی تعویض کنم…
خیلی سپاس گزارم که جواب سئوال رو بدهید…
یک سئوال دیگر در مورد مانیتور LED دارم که بعد میپرسم… بیشتر از این وقت شما رو نمیگیرم.
***پاورقی***
{با عرض معذرت مهندس، من این سئوال رو جای نامربوطی مطرح کرده بودم، چون چند تب از سایت شما رو باز کرده بودم متوجه نشدم که جای درستی سئوال خودم رو نپرسیدم. و در اون تب وب نامربوطه نوشتم}
به پاس ادب از شما معذرت میخوام.
با یک دنیا تشکر و پاینده و سرزنده باشید…….
سلام lili
سال نو مبارک جواب شما رو تو سوال که جایی دیگه پرسیده بودید دادم
با سلام اگر ممکنه نقشه مدار کامل پاور 380 وات گرین قدیمی را در سایت بگذارید. با تشکر
با سلاممهندس جان مشابه ترانزیستور 6N90c در پاور گرین 380 وات چی هست که پاور هم جواب بده. با تشکر
سلام حیدری
ببخشید که دیر جواب دادم
ترانزیستور شما از نوعN-Channel MOSFET
900 ولت 6 آمپر هست والیته QFET هم هست
و فقط باید دنبال همین مشخصات تو اینترنت بگردی ،من که همیشه یا خودش رو انداختم یا بالاتر انداختم
با سلام مقاله خواندم ولی با عجله جواب را نوشتم معذرت می خواهم منظور از سیم های خروجی که نوشتم همه سیم هایی که به مادربرد و هارد و … متصل می شوند هیچ ولتاژی ندارند یعنی ولتاژ صفر است و در قسمت هیت سینک اول ولتاژ 220 ولت در پایه های خازن ها در قطعات ترانزیستور و فت ها افت تدریجی پیدا می کند و هیچ ولتاژی در هیت سینگ دوم وجود ندارد. قطعات را تست بارز روی برد انجام دادم و آن ها را از مدار باز کردم همه قطعات سالم بودند و فقط مقاومت شش رنگ 15/8 اهم را اهمتر نه روی بارز بوق زد و نه عددی نشان داد و فروشندگان قطعات هم این مقاومت را هم نداشتند.حالا به نظر شما مشکل را چگونه حل می شود؟
با سلام لامپ سری روشن نمی شود و ولتاژ پایه های خازن های بزرگ 210 ولت و هیچ کدام از سیم های خروجی مشکی و سبز ولتاژ ندارند.
سلام سورانی
الان چی بگم شما حتی مقاله رو نمی خونید
با سلام ضمن عرض تشکر از مطالب شما بنده یک پاور 380 وات گرین دارم ودر قسمت اول که برق متناوب را به مستقیم تبدیل می شود در قسمت دیود های اول افت تدریجی ولتاژ اتفاق می افتد و ولتاژ برق به قسمت دوم سوییچ نمی شود و تمام قطعات این قسمت را تست کردم و سالم بودند. خواهش می کنم در این زمینه بنده را یاری نمایید با تشکر
سلام سورانی
الان شما بگید با لامپ مدار سری چه اتفاقی می افته ؟
یا وقتی با مولتی متر ولتاژ dc بین پایه منفی خازنهای بزرگ اول و پایه های ورودی ترانس ها رو در حالت dc می گیرید ولتاز چند نشون می ده
و اینکه سیم بنفش و سبز چه ولتاژ ی دارند؟
سلام مهندس سال نو مبارک
دلیل اینکه یه قسمتی از برد پاور مثلا جایی که یکی از پایه های مقاومت به برد وصل میشه تغییر رنگ میده به قهوه ای چیه ؟ مثل تصویر زیر
ممنون
سلام مهدی
علتش جریان بالایی هست که از این قطعات عبور می کنه یا جریان کشی قطعات بعد از این مقاومت ها که باعث این ایراد می شه
ممنون از پاسخت خب حالا باید چیکارکرد یعنی ایرادی توی مدار وجود داره یا قطعه ای آسیب دیده؟
اون دوتا قسمتی که مشخص کردم دوتا مقاومت میخوره که دوتاشون به ظاهر سالمن یعنی تست کردم سالم بودن
سلام مهدی
بهتره بگم ایرادی نداره ،طراحی بعضی از مدارات این مشکلات رو هم داره
حرف نداری مهندس
ممنون که وقت میزاری و جواب سوالات رو میدی
لایک داری طلایی
سلام مهندس خسته نباشین:
با زحمتهای ما …
انشالله جبران کنیم
یه پاور داریم تقریبا تمام ولتاژها یکی دو درجه بالاتره و 3.3 رو کلا نداره همه کار باهاش کردم ولی انگار نه انگار ؟؟؟؟؟
دست به دامن شما شدیم
ممنون
سلام وصال
چه کردین؟
سلام اقای مزگی ممنون از پیگیریتون:
تمامی ترانزیستورها و دیودها رو از مدار خارج کردم سالم بودن هیت سینگ اول و دوم و خارج از مدار تست گرفتم درست بودن هیچ مقاومتی تغییر رنگ که نشانی از سوختگی باشه نداره تمامی خازنها هم سالمه
salam… khaste nabashhii ya age bekham ye madare 300w peyda konam vase tashrih… noe madr bandi moheme ya kolan az ye naghse 300w mishe kolan tamome power haye 300w ro doros kard?
سلام mahdi
بله میشه اکثرا شبیه به همن
فقط نوع آی سی درآیور یک تغییرات جزئی در نقشه میده
والا کلا شبیه هم هستند
جناب مهندس با عرض سلام و خسته نباشید و تشکر از سایت بسیار جامع و مفیدتان..
یه پاور Acbel 660w دارم که بعد از باز کردن کامپیوتر و انجام روتین و تمیزکاری و باد گرفتن تجهیزات داخلی سیستم بعد از اینکه دکمه پاور سیستم را فشار میدم سیستم برای یکی دو ثانیه روشن میشه و فن ها و قطعات داخلی به کار میفته اما بلافاصله و به طور اتوماتیک خاموش میشه و بعد از چهار پنج ثانیه دوباره روشن شده و به شرایط نرمال برمیگرده..
جناب مهندس در صورت امکان راهنمایی بکنید که مشکل از کدوم قسمت میتونه باشه..
ناگفته نماند که تمامی اتصالات داخلی و از نظر شل بودن چک کردم.
تشکر
سلام
مشکل شما الان پور نیست خود مادربورد هست
سلام و تشکر بابت جواب دادن به سوالم جناب مهندسس.
امکانش هست واضح تر برام بگید از کدوم قسمت مادربورد اشکال میتونه باشه؟
مادربرد من Asus مدل P7P55D-ELX هست..
لطفا اگر قطعه خاصی احتیاج به تعویض داره و امکانش براتون هست راهنمایی کنید تا در صورت امکان اقدام به تعویضش کنم..
یک دنیا تشکر از بابت سایت مفیدتان
سلام آقا omid
ببخشید که دیر جواب دادم،دوست عزیز مشکل شما باید بیشتر بررسی بشه تا به جواب قطعی برسید
اول از همه آیا از سلامت پاور مطمئنید ،آیا ولتاژ 3.3 و 5 ولت سیم های نارنجی و بنفش دقیقاند آیا پاور کلا سالم هست؟
آیا اتصالی بر روی خود برد نمی بینید؟
آیا مادربورد بدون هارد و سایر قطعات جانبی مثل گرافیک و دیویدی رایتر روشن می شود؟
آیا بدون رم ارور بوق رم دارید؟
آیا آیسی بیش از حد داغ می کند؟
سلام خسته نباشید. ی پاور دارم روشن نمیشه. 4تا دیود پل دیود سالم فیوز هم سالم. وقتی مولتی متر روی تست بازر گذاشتم متوجه شدم قسمت برق متناوب با مستقیم وصل نیست یا بوق نمیزنه. مثلا سیم مشکی با پایه منفی خازن های بزرگ بوق نمیزنه. اصلا دوتا جای پیچ تو قسمت متناوب به هم راه نداره و بوق نمیزنه. چکار باید بکنم؟
سلام
اصلا منظور شما رو نمی فهمم
یعنی چی سیم مشکی با پایه منفی خازن بوق نمی زنه (البته مولتی متر و بوق بازرش رو گرفتم ،ولی این روش تست صحیح نیست)
شما بگید چه ولتاژهایی قبل از استارت روی خروجی دارید مثل سیم سبز و بنفش
تا به شما بگم مشکل از کجاست
سلام وقت بخیر. یه پاور گرین 250وات دارم ولتاژ سیم بنفش استند بای بیشتر از 5ولت هست و با تستر دیجیتال بوق میزنه. دوتا خازن کنارش داشت تعویض کردم خوب نشد. راهنمایی کنید مرسی
سلام
تمام خازن های کم ظرفیت بین هیت سینک اول و ترانس ها رو عوض کن مثل 10 میکرو و 4.7 و 2.2 میکرو
اگر خازنی با همین ظرفیت ها از هیت سینک اول یا ترنس ها تا آی سی tl494 هست رو هم عوض کن
شک نکن فقط جدیدشون کن
سلام آقا مرسی درست شد فقط فنش صدا میده و ی صدای سوت انگار میاد